ABD Ulusal Güvenlik Dairesi’nin (NSA), milyonlarca Amerikalının cep telefonu kayıtlarını toplamasının yanı sıra teknoloji şirketlerinin sunucularına erişim sağladığına dair bilgilerin basına yansımasının ardından, şimdi de ‘küresel veri madenciliği’ aracı olduğu ortaya çıkarıldı. Ortaya çıkan deliller, Mart 2013’te küresel bilgisayar ağlarından tam 97 milyar veri parçası toplandığını gösterdi.


ABD’de ilk olarak telekulak skandalıyla patlak veren, ardından cep telefonu operatörleri ve dev teknoloji şirketlerinden bilgi toplandığının ortaya çıkmasıyla büyüyen istihbarat skandalı, daha uzun bir süre ABD’nin gündeminden düşmeyecek gibi görünüyor.

On milyonlarca Amerikalının cep telefon kayıtlarının toplanmasına ve aralarında Google, Facebook ve Microsoft’un bulunduğu dev teknoloji şirketlerinin sunucularından bilgi alındığına dair iddiaları belgeyen İngiliz Guardian gazetesi, en son olarak NSA’nın ‘küresel veri takip etme ve sınıflandırma’ aracını ortaya çıkardı.

Guardian’ın verdiği bilgiye göre, NSA, ‘istihbaratın nereden geldiğini analiz eden ve bilgileri kayıt altına alan çok güçlü bir yazılım’ geliştirdi.

‘Boundless Informant’ yani ‘Sınır Tanımayan Muhbir’ adı verilen veri madenciliği aracı, küresel alanda bilgi topladığı cep telefonu ve bilgisayarların ait olduğu ülkeleri gösteren bir harita sunuyor. Haritada en çok bilgi toplanan ülkeler sarı renkle, en az bilgi toplanan ülkeler ise koyu yeşil olarak beliriyor.

MİLYONLARCA VERİ AKIŞI
Guardian’ın ele geçirdiği Boundless Informant belgelerine göre, program, Mart 2013’te sona eren ve 30 günü aşan bir sürede, ABD’deki bilgisayar ağlarından 3 milyar parçalık veri elde etti.

Belgelerden birinde, programın, ‘X ülkesinde nasıl bir istihbarat altyapısı/kapsamımız var’ gibi sorulara yanıt bulmak için hazırlandığı belirtiliyor.

Ele geçirilen bir diğer NSA belgesinde, ‘Boundless Informant aracı, harita üzerindeki bir ülkenin seçilmesini, o ülke hakkındaki metaverinin gözden geçirilmesini ve söz konusu ülke hakkındaki veri toplamının detaylarının incelenmesini sağlar’ bilgisi yer alıyor.

Araçta yer alan ‘örnek kullanım senaryosu’ seçeneği, ülkeler hakkında, ‘belli konularda kaç tane kayıt toplandığını’ gösteriyor.

HER ÜLKEDEN SAYISI VERİ TOPLANDI
Boundless Informant haritasına ait bir ekran görüntüsü, son derece gizli bir NSA ‘küresel ısı haritası’ içeriyor.

Harita, Mart 2013’te küresel bilgisayar ağlarından 97 milyar parça veri toplandığını gözler önüne seriyor.

En çok bilgi toplanan ülke, 14 milyar veri parçasıyla İran olurken, ikinci sırada 13,5 milyar veriyle Pakistan yer aldı. ABD’nin en yakın müttefiklerinden Ürdün, 12,7 milyar veriyle üçüncü sırada yer alırken, Mısır 7,6 milyar veriyle dördüncü, Hindistan ise 6,3 milyar veriyle beşinci sırada yer aldı.

ABD KONGRESİ KIZGIN
NSA, ABD Kongresi’ne geçmişte, ‘ABD halkına ait verilen gizlice toplanmadığı’ garantisi vermişti. Ancak ortaya çıkarılan bilgiler, ABD hükümetine bağlı kurumların çok ciddi boyutta gizli istihbarat çalışmaları olduğunu gözler önüne serdi.

ABD Başkanı Barack Obama, Cuma günü yaptığı açıklamada, ‘Kongre’nin en büyük sorumluluklarından bir tanesinin, halkın casusluğa maruz kalmadığını sağlamak olduğunu’ söyledi.

Senatörler de NSA’nın bağımsız bir şekilde yürütmek istediği casusluk çalışmalarına karşı öfkeli. Senato İstihbarat Komitesi’nden Ron Wyden, geçtiğimiz yıl NSA’ya gönderdiği mektupta, ‘yasalar altında kaç Amerikalıya ait veri toplandığı ve elde edilen toplam veri miktarı’ hakkında bilgi istemişti ancak yanıt alamadı.

Guardian’a açıklama yapan NSA’nın bir sözcüsü, “Mevcut teknoloji, elde edilen iletişim bilgisiyle belli bir noktadaki spesifik bir insanı tanımlamamıza izin vermiyor... Bilgisayar işlemleri ve insan gücüyle yapılan çalışmalarda iletişimleri karakterize etmeye ve ABD halkının mahremiyetini koryumaya çalışıyoruz” denildi.

NSA, ortaya atılan iddiaların ‘son derece gizli konular’ olduğunu ve yüzden tartışmaya açık olmadığını belirtti.