suç
Hırsızlara Karşı Alınacak Tedbirler
Özellikle yaz aylarında gerek kapı cam açık bırakılması gerek tatil vs nedeni ile evlerin boş kalması hırsızlar için fırsat oluyor..
ABD’de yapılan bir araştırma, hırsızlık vakalarının yüzde 18’inin Haziran-Temmuz ve Ağustos aylarında gerçekleştiğini söylüyor. Polis kayıtlarına göre de en fazla hırsızlığın yapıldığı ay Ağustos olarak kabul ediliyor. Bu bizim ülkemizde de doğru bir gözlem çünkü yıllık izinlerimizi çoğu zaman Ağustos ayında kullanıyoruz ve yazın bu en sıcak ayını tatilde geçirmek istiyoruz.
Ticari faaliyetleri sırasında işlenen dolandırıcılık
YENİ TCK MD
MADDE 158. - (1) Dolandırıcılık suçunun;
h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına
hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında;
kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti
kapsamında,
E.TCK HÜKMÜ
765 sayılı kanunda
buna karşılık gelen bir
hüküm yoktu.
Birinci fıkranın (h) bendinde, ticari faaliyeti meslek olarak
icra eden kişilerin güvenilirliğini sağlamak amacıyla, dolandırıcılık suçunun
tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari
Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak
YENİ TCK MD
MADDE 158. - (1) Dolandırıcılık suçunun;
g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı
kolaylıktan yararlanmak suretiyle,
ESKİ TCK MD
765 sayılı kanunda buna
karşılık gelen bir hüküm
yoktu.
(g) bendinde, dolandırıcılık suçunun basın ve yayın araçlarının
sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle işlenmesi bu suç açısından bir
nitelikli unsur olarak belirlenmiştir.
ETCK’da “haberleşme araçları”nın kullanılmasından
söz edilmekte iken, YTCK “basın ve yayın araçlarının sağladığı
kolaylıktan yararlanmak”tan söz etmektedir. Bu nitelikli halin
Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına işlenmesi
YENİ TCK MD
MADDE 158. - (1) Dolandırıcılık
suçunun;
e) Kamu kurum ve kuruluşlarının
zararına olarak,
ESKİ TCK MD
MADDE 504
7. Kamu kurum ve kuruluşlarının veya
kamu yararına çalışan hayır
kurumlarının zararına olarak,
765 sayılı kanunda dolandırıcılık suçunun kamu kurum ve
kuruluşlarının veya kamu yararına çalışan hayır kurumlarının zararına olarak
işlenmesi ağırlatıcı neden olarak öngörülmüştü.
5237 sayılı kanunda da aynı düzenlemeye yer verilmiştir.Ancak
yeni düzenlemede mağdurun sadece kamu kurum ve kuruluşları olması hali bir
Algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak
YENİ TCK MD
MADDE 158. - (1) Dolandırıcılık suçunun;
c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından
yararlanmak suretiyle,
ESKİ TCK MD
765 sayılı kanunda buna
karşılık gelen bir hüküm
yoktu.
Birinci fıkranın (c) bendinde 765 sayılı eski TCK’da yer
almayan bir nitelikli hal düzenlenmiştir.
Buradaki nitelikli halin gerçekleşmesi bakımından karşı
tarafın yaş küçüklüğü, akıl zayıflığı, sarhoşluk gibi nedenlerle “algılama
yeteneği zayıflamış” olması gerekir.
Nitelikli halin gerçekleşmesi bakımından karşı tarafın bizzat
Dini inanç ve duyguların istismarı
YENİ TCK MD
MADDE 158. - (1) Dolandırıcılık suçunun;
a) Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi
suretiyle,
ESKİ TCK MD
765 sayılı kanunda buna
karşılık gelen bir hüküm
yoktu.
Birinci fıkranın (a) bendinde 765 sayılı eski TCK’da yer
almayan bir nitelikli hal düzenlenmiştir.
Bu hükme göre, dolandırıcılık suçunun dinî inanç ve
duyguların istismar edilmesi suretiyle işlenmesi, bu suçun temel şekline göre
daha ağır ceza ile cezalandırılmayı gerektiren bir durum olarak kabul edilmiştir.
Burada dikkat edilmesi gereken husus, dinin bir aldatma aracı olarak
kullanılmasıdır.
Dolandırıcılıkta Ağırlatıcı nedenler
5237 sayılı kanunda bu suçun ağırlatıcı nedenleri 158.
maddede düzenlenmiştir.
Dolandırıcılık suçu
Bir kişiyi kandırabilecek nitelikte hile ve
desiseler yaparak hataya düşürerek veya mağdurda esasen var olan
hatadan hile ve desise kullanmak suretiyle yararlanarak onun veya
başkasının zararına, kendisine veya başkasına haksız bir menfaat
sağlamak dolandırıcılık suçunu oluşturuyordu.
5237 sayılı yasa dolandırıcılık suçunun basit şeklini 157.
maddede tanımlamıştır. Bu tanıma göre hileli davranışlarla bir kimseyi
aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya
başkasına bir yarar sağlamak dolandırıcılıktır. Yeni hükümle eski hüküm
İçtima kuralı
15. 5237 sayılı (Yeni) T.C.K madde 212: Sahte resmi veya özel belgenin bir başka suçun
işlenmesi sırasında kullanılması halinde, hem sahtecilik hem de ilgili suçtan dolayı ayrı ayrı cezaya
hükmolunur.
Bu maddenin 765 sayılı Kanunda karşılığı yoktur.
Resmi belgede sahtecilik düzenleme ve değiştirmeyle oluşur. Onun kullanılmasıyla gerçekleşen
diğer suç nedeniyle ayrıca cezalandırmada bir duraksama yoktur.
Özel belgede sahtecilik suçunun oluşması, ancak sahte belgenin kullanılmasına bağlıdır.
Resmi belge hükmünde belgeler
11. (a) 5237 sayılı (Yeni) T.C.K. madde 210/1: emre ve hamile (taşıyana) yazılı kambiyo senedi,
emtiayı (ticari malları) temsil eden belge, hisse senedi, tahvil veya vasiyetname hakkında resmi belgede
sahtecilik suçuna ilişkin hükümler uygulanır.
(b)765 sayılı T.C.K madde 349/2: kambiyo senetleri, emtiayı temsil eden senetler,ortaklık ve
alacaklılık sağlayan belli tutarı temsil eden hisse senetleri, tahviller, hazine bonoları, kıymetli evrak ve
Açığa imzanın kötüye kullanılması
9. (a) 5237 sayılı (Yeni) T.C.K. madde 209/1: 3 aydan 1 yıla kadar hapis.
(b) 765 sayılı T.C.K. madde 509/1-1.cümle: 3 aydan 3 yıla kadar hapis ve 150 liradan aşağı
olmamak üzere ağır para cezası (19. madde ile 3506 ve 4421 sayılı Kanunlardaki artış oranları uygulanır).
765 sayılı Kanunun (malvarlığına karşı suçlar) kısmında ve (inancı kötüye kullanma) bölümünde
yer alan açığa imzanın kötüye kullanılması; öğretide suçun tipi ve öğeleri bakamından bir sahtecilik
Özel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek
8. (a) 5237 sayılı (Yeni) T.C.K. madde 208: 1 yıldan 3 yıla kadar hapis.
(b) 765 sayılı T.C.K. madde 348 : (345. madde yollamasıyla) 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası.
Her iki madde de birbiriyle uyumlu biçimde gerçek özel belgeyi bozmak, yok etmek (ortadan kaldırmak), gizlemek eylemlerini suç olarak kabul etmiştir.
Yukarıda “resmi belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek” bölümündeki genel nitelikteki
açıklamalar, “özel belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek” konusunda da geçerlidir.
Özel belge
kamu görevlisinin görevi nedeniyle düzenledikleri dışında kalan, resmi belgeden
sayılmayan, resmi bir işlem nedeniyle düzenlenmiş olmayan, ancak; doğrudan hukuken hüküm,
sonuç meydana getiren, bir hakkın doğmasına veya kanıtlanmasına yarayan yazıdır. Kuşkusuz konusu
hukuka aykırı olmamalıdır.
Özel belgede sahtecilik suçunun maddi öğesi; iki ayrı eylemden oluşur. Bunlardan biricisi
kısmen veya tamamen sahte belge düzenlemek veya gerçek belgede değişiklik yapmak, ikincisi
Resmi belgeyi bozmak, yok etmek veya gizlemek
4. (a)- 1) 5237 sayılı (Yeni) T.C.K. madde 205/1. cümle: 2 yıldan 5 yıla kadar hapis.
2) “ “ “ “ “ 205/ 2. cümle: 1. cümledeki ceza yarı oranında
artırılır.
(b)- 765 sayılı T.C.K. madde 348: 339, 342, 343, 344. maddelerdeki cezalara hükmolunur.
765 sayılı Kanunun 348. ve 5237 sayılı Kanunun 205. maddesinin ortak özelliği; bir gerçek
belgenin haksız olarak bozulması, yok edilmesi (ortadan kaldırılması), gizlenmesidir.
Resmi belge
Kamu görevlisi veya hukuken yetkili kılınan tarafından, yasa gereğince yerine
getirdiği işlev (fonksiyon) nedeniyle düzenlenen belgedir. Resmi belgeye bu niteliği ve hukuksal sonuçları
yasa hükmü verir. Belgeyi düzenlemek kamu görevlisinin görevi içinde bulunmalı ve belge yasada
öngörülen usul, biçim ve işlemlere uygun düzenlenmiş olmalıdır.
Kamu görevlisince düzenlenen ve doğrudan doğruya kamuyu ilgilendiren belgeler hem içerik
hem de biçim bakımından resmi belge olduğu gibi içeriği özel hukuka ilişkin bulunduğu halde, yetkili